Quản lý thứ tự xây dựng tỉnh thành thêm ở Hà Nội: Cần sự kết hợp đồng bộ, xử lý kiên quyết

* Cương quyết xử lý vi phạm Theo thưa của Sở Xây dựng Hà Nội, trong tổng số 527 vụ vi phạm TTXD tồn đọng đến thời điểm tháng 6/2012, đến nay, Thanh tra Sở đã phối hợp với các địa phương xử lý xong 524 trường hợp, hiện chỉ còn 3 trường hợp đang đấu giải quyết. Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội Trần Đức Học cho biết, có được kết quả này phải khẳng định sự chủ động, tích cực của Thanh tra Sở trong việc đôn đốc các quận, huyện, tăng cường kiểm tra, giám sát việc xây dựng theo quy hoạch, theo giấy phép xây dựng tại các công trình, nhà ở riêng lẻ, nhất là trên các tuyến phố, tuyến đường, nút giao thông mới mở. Qua đó, các lực lượng chức năng đã phát hiện kịp thời, xử lý nghiêm, dứt điểm các công trình vi phạm, không để phát sinh các vụ việc lớn trên mỗi địa bàn. Từ năm 2012 đến nay, Sở Xây dựng đã ban hành tới 46 văn bản đôn đốc, hướng dẫn xử lý vi phạm TTXD và 27 văn bản đối với việc xử lý nhà, đất “siêu mỏng, siêu méo”. Song song, Sở hoàn tất dự thảo Quy chế kết hợp giữa các sở, ngành, quận, huyện trong công tác quản lý TTXD đô thị trình tỉnh thành ban hành đồng bộ với việc thông qua Đề án kiện toàn cơ cấu, tổ chức hoạt động của Thanh tra Sở theo Nghị định số 26/2013/NĐ-CP. Đáng lưu ý, để miêu tả tính nghiêm minh của luật pháp, Thanh tra Sở và các quận, huyện đã Kiên quyết xử lý kỷ luật 142 trường hợp cán bộ buông lỏng quản lý để xảy ra vi phạm TTXD. Trong đó, khiển trách 44 trường hợp, cảnh cáo 30 trường hợp, cách chức 4 trường hợp, bãi nhiệm 2 trường hợp, buộc thôi việc 5 trường hợp và xử lý kỷ luật bằng các hình thức khác 57 trường hợp. Tuy nhiên, theo phản ảnh của các quận, huyện, dù rằng các vụ vi phạm TTXD còn tồn tại đã được tụ họp giải quyết, song thực từ tế khai triển cho thấy vẫn còn những vướng mắc, phức tạp cần được xử lý dứt điểm tại các địa bàn mới có thể bảo đảm duy trì công tác quản lý TTXD, không để xảy ra các vi phạm kéo dài, gây bức xúc trong quần chúng. #. Mặc dầu vậy, lãnh đạo Sở Xây dựng cũng chính trực dìm, vẫn còn tình trạng một số quận, huyện thiếu giám sát kiểm tra; việc xử lý vi phạm còn chưa quyết liệt và có hiện tượng đùn đẩy, tránh né nghĩa vụ nên đã để xảy ra các vi phạm kéo dài, việc xử lý tiếp theo gặp rất nhiều khó khăn. Bên cạnh đó, một số chủ đầu tư xây dựng có tinh thần chấp hành pháp luật kém, cố tình vi phạm với nhiều hình thức tinh tướng, tái phạm nhiều lần. Nổi cộm là các vụ vi phạm như: 67 - 86 Mai Hắc Đế, 19 - 22 Triệu Việt Vương, 135 - 137 Bùi Thị Xuân, 55A - 55B - 53D Bà Triệu, 53 - 55 Nhân Hòa… * Vướng quy hoạch, chồng chéo các văn bản pháp quy hiện, trên địa bàn thành thị có một số khu vực đã quy hoạch, phê chuẩn dự án nhưng chưa khai triển hoặc chậm triển khai theo từng thời đoạn. Trong khi đó, công tác quản lý đất đai còn lỏng nên đã để xảy ra tình trạng người dân đổ đất xâm lấn, xây dựng các công trình trên đất không được phép xây dựng nhằm mục đích hưởng lợi trong đền bù, tương trợ. Cũng theo thống kê của Sở Xây dựng, trên địa bàn tỉnh thành hiện còn tồn đọng 261 trường hợp xây dựng vi phạm lấn chiếm đất đai, nhưng sau hơn 8 tháng chỉ đạo xử lý chỉ có 3 quận, huyện (Thanh Xuân, Sóc Sơn, Đan Phượng) có thưa kết quả khai triển xử lý. Điển hình, tại quận Tây Hồ, tỷ lệ xây dựng có phép trên đất đủ điều kiện cấp phép tăng nhưng tình hình xây dựng trên đất nông nghiệp, đất xâm lấn vẫn phức tạp. UBND các phường đã tổ chức thực hiện cưỡng chế đối với 15 trường hợp xây dựng trên đất nông nghiệp, đất lấn chiếm, vi phạm quy hoạch. Ngoài ra, quận này đã xử lý dỡ bỏ tại chỗ 187 lượt trường hợp dựng lều lán, nhà tạm, tường bao trên đất nông nghiệp, đất lấn chiếm. Hội tụ đốn tại khu vực 16ha phường Yên Phụ, tổ 26 phường Quảng An, cụm 5 phường Nhật Tân, khu vực đê bối và cuối ngõ 76 An Dương… Lý giải những tồn tại trên địa bàn, ông Đỗ Anh Tuấn, Phó Chủ tịch quận Tây Hồ cho biết, hiện quận còn 6/8 phường có đất nông nghiệp xen kẹt, do việc canh tác không hiệu quả, một số hộ gia đình tự tiện xây dựng nhà tạm cho thuê; 5/8 phường có đất ngoài bãi sông Hồng cũng do nhiều năm việc quản lý, khẩn hoang, sử dụng chưa chặt, cá biệt có nơi còn buông lỏng để một số hộ xây dựng nhà chắc chắn gây khó khăn cho công tác xử lý vi phạm. Một số trường hợp “viện cớ” Quyết định 87/2007/QĐ-TTg không còn hiệu lực, trong khi Bộ Xây dựng chưa có Thông tư chỉ dẫn thực hiện Nghị định 26/2013 để có những hành vi chống đối. Không phức tạp, không để xảy ra các điểm “nóng” như các địa phương khác của Hà Nội cũ nhưng huyện Ba Vì cũng đang rất khó khăn trong việc quản lý sau quy hoạch và quản lý theo giấy phép xây dựng. Công tác cấp phép xây dựng của Ba Vì chưa phát huy được hiệu quả, vì cho đến nay huyện này vẫn chưa có quy hoạch xây dựng chung, quy hoạch xây dựng chi tiết. Rưa rứa, tại huyện Quốc Oai cũng do chưa có quy hoạch chung, quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch chi tiết xây dựng tỉnh thành, quy hoạch điểm dân cư nông thôn, quy định về cấp phép xây dựng đối với các công trình nhà ở riêng lẻ nông thôn…đã gây khó khăn trong việc quản lý nhà nước về TTXD. Các văn bản pháp luật giữa xử lý vi phạm quản lý và sử dụng đất đai với quản lý TTXD còn nhiều chồng chéo, chưa hợp nhất nên việc ứng dụng còn nhiều lúng túng. Hiện trên địa bàn huyện này vẫn còn tồn tại 61 trường hợp vi phạm luật pháp đất đai đang giao hội xử lý. Ngoại giả, một số quy định can hệ đến việc xử lý vi phạm TTXD còn chưa đồng bộ về lớp lang xử lý, thời kì xử lý và thẩm quyền xử lý như: Nghị định 180, Nghị định 23, Nghị định 105, Quyết định số 89/2007/QĐ-TTg và Thông tư 16/2010… Một nguyên cớ khách quan nữa dẫn đến việc xử lý vi phạm kéo dài, dễ phát sinh phức tạp khó xử lý là việc tổ chức cưỡng chế vi phạm hiện hành phải tạm dừng khi có khiếu kiện, tố cáo hoặc yêu cầu cơ quan tòa án thụ lý giải quyết. Mặt khác, quá trình xử lý vi phạm tại thời khắc Luật xử lý vi phạm hành chính có hiệu lực song chưa có văn bản chỉ dẫn cũng là một trong những bất cập trong quản lý TTXD bây giờ. * Cần phối hợp đồng bộ trong xử lý vi phạm Để xử lý dứt điểm các tồn tại trong công tác quản lý TTXD và xử lý vi phạm đất đai trên địa bàn đô thị, đại diện lãnh đạo Sở Xây dựng Hà Nội cho rằng, bên cạnh sự vào cuộc tích cực của cả hệ thống chính trị, rất cần có sự đồng bộ trong xử lý vi phạm. Theo kiến nghị của Phó chủ toạ UBND quận Hà Đông Nguyễn Trường Sơn, bây giờ tốc độ tỉnh thành hóa trên địa bàn quận diễn ra tương đối nhanh, đối với các dự án đầu tư xây dựng khu đô thị, khu nhà ở cao tầng cần có sự phối hợp của Thanh tra Sở để tiến hành kiểm tra và xử lý theo quy định. Hay tại các công trình xây dựng lấn chiếm đất công tại các phường giáp ranh cũng cần có sự hỗ trợ về pháp lý và lực lượng của thị thành cũng như sự phối hợp của các địa phương liên hệ để xử lý vi phạm. Trong khi đó, lãnh đạo quận Tây Hồ đề xuất, đối với các trường hợp cấp phép tạm nằm ngoài đê sông Hồng (nằm ngoài chỉ giới thoát lũ) đã có văn bản thỏa thuận của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, có diện tích dưới 50m2 hoặc tổng diện tích sàn dưới 250m2 nên cấp phép cao 5 tầng vì nhu cầu chỗ ở của người dân. Ngoại giả, các quận, huyện cũng kiến nghị đô thị sớm ban hành văn bản sắp xếp lại lực lượng Thanh tra xây dựng quận, phường hiện có; Đồng thời tăng cường thêm biên chế, bộc trực mở các lớp tập huấn, tẩm bổ nghiệp vụ cho lực lượng dự quản lý TTXD thành phố./. Minh Nghĩa